Bệnh đốm lá hại lạc (hay đậu phộng) thường phát sinh trong điều kiện thời tiết mưa ẩm gây ảnh hưởng lớn đến năng suất và phẩm chất của lạc. Để giúp bà con phòng trừ bệnh đốm lá trên lạc, Việt Thắng Hà Nội xin giới thiệu tới bà con nguyên nhân, đặc điểm nhận biết cùng một số thuốc trừ bệnh đốm lá lạc hiệu quả.
Tìm hiểu bệnh đốm lá hại lạc
1. Nguyên nhân và triệu chứng nhận biết bệnh đốm lá ở lạc
Bệnh đốm lá lạc gồm hai loại là bệnh đốm nâu lạc và bệnh đốm đen lạc, gây ra bởi 2 loài nấm khác nhau. Nguồn bệnh của nấm gây bệnh đốm lá trên lạc sống sót hầu hết ở dạng sợi nấm và bào tử phân sinh trên tàn dư bộ phận bị bệnh rơi rụng trên ruộng. Ngoài ra, nấm hoàn toàn có thể sống sót trên những mẫu lạc giống bị nhiễm bệnh.
1.1. Bệnh đốm nâu lạc (bệnh đốm lá sớm)
– Bệnh đốm nâu lạc hay còn gọi là bệnh đốm lá sớm, gây ra bởi nấm Cercospora Arachidicola, thuộc bộ Hyphales, lớp nấm Bất Toàn. Nấm sinh trưởng và tăng trưởng thích hợp nhất ở nhiệt độ 25 – 28 độ C, nhiệt độ tối thiểu là 5 – 10 độ C, tối đa là 33 – 36 độ C.
– Bệnh đa phần gây hại trên lá, rất ít khi gây hại cuống lá, thân cành. Ở mặt trên lá, vết bệnh đốm nâu có hình tròn trụ, đường kích vết bệnh dao động từ 1 – 10mm, màu nâu nhạt, xung quanh có quầng vàng rộng. Sau chuyển sang màu nâu đỏ hoặc nâu sậm. Trên một lá có nhiều đốm bệnh làm lá mau biến vàng và rụng. Các lá phía dưới bị bệnh trước sau lan lên các lá phía trên.
– Trên bề mặt vết bệnh thường có lớp nấm mốc màu xám. Đó chính là cành bào tử phân sinh và bào tử phân sinh của nấm gây bệnh. Cành bào tử phân sinh thường đâm thẳng, màu nâu nhạt, không có màng ngăn ngang hoặc có 1 – 2 ngăn. Trong khi đó, bào tử phân sinh có dạng hình dùi trống, thẳng, có 4 – 14 màng ngăn ngang và không có màu.
1.2. Bệnh đốm đen hại lạc (bệnh đốm lá muộn)
– Bệnh gây ra bởi nấm Cercospora Personata, thuộc bộ Hyphales, lớp nấm Bất Toàn. Nấm sinh trưởng thích hợp nhất ở nhiệt độ 25 – 30 độ C, nhiệt độ tối thiểu là 10 độ C và tối đa là 33 – 36 độ C.
– Bệnh phát sinh chủ yếu trên lá và thân. Vết bệnh lúc đầu là chấm nhỏ màu nâu, sau lớn lên màu nâu đen, đường kính vết bệnh khoảng 1 – 5mm, thường thấy rõ ràng ở mặt dưới lá. Đốm bệnh hình tròn, trên vết bệnh già có những hạt nhỏ màu đen (các ổ bào tử) xếp thành các đường vòng đồng tâm, có viền trũng màu vàng nhạt quanh đốm bệnh. Cành bào tử phân sinh đâm thẳng, màu nâu sẫm, phần nhiều không có ngăn ngang. Bào tử phân sinh có dạng hình bầu dục hoặc hình tròn trụ, một đầu hơi thon, có 3 – 5 màng ngăn ngang.
– Trên một lá có nhiều vết bệnh, các đốm liên kết lại thành vết to. Lá vàng và rụng, cây sinh trưởng kém. Bệnh phát sinh ở các lá bên dưới sau lan lên các lá phía trên.
2. Đặc điểm phát sinh phát triển của bệnh đốm lá trên cây lạc
– Bệnh đốm lá lạc phát sinh và gây hại ở hầu hết những vụ gieo trồng lạc, vụ lạc Thu thường nặng hơn vụ lạc Xuân. Ở cuối vụ lạc Xuân và nhất là vụ lạc Thu khi nhiệt độ thời tiết mưa ẩm, nhiệt độ không khí trên 20 độ C là điều kiện thuận lợi cho nấm xâm nhiễm, lây lan, tăng trưởng nhanh, mạnh kéo dài tới tận khi thu hoạch. – Nếu phát sinh sớm và nặng, bệnh làm lá rụng nhiều, gây ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và năng suất của cây lạc.
– Trong vụ lạc Xuân, bệnh đốm lá hại lạc thường phát sinh khi hoa đã ra rộ và tiến trình quả non đến khi thu hoạch.
– Trong vụ lạc Thu, bệnh phát sinh từ trước khi ra hoa 5 – 6 ngày, tăng dần đến lúc ra tia rộ, rau đó tăng rất nhanh từ tiến trình quả non đến già chắc.
– Bệnh có xu thế tăng trưởng mạnh trên những dòng, giống lạc nhập nội, tinh lọc và lai tạo cho hiệu suất cao.
Biện pháp phòng trừ bệnh đốm lá trên lạc
1. Biện pháp canh tác
– Loại bỏ tàn dư cây trồng sau thu hoạch, cày lật đất sớm.
– Gieo trồng giống chống chịu bệnh.
– Luân canh cây trồng với các loại cây khác họ như mía, ngô, lúa nước
– Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để kịp thời phát hiện và phòng trừ bệnh từ sớm.
2. Thuốc trừ bệnh đốm lá hại lạc
Hiện Việt Thắng có rất nhiều sản phẩm thuốc trừ bệnh đốm lá lạc hiệu quả, phổ tác động rộng gồm: Daconil 500SC, A-V-T Vil 5SC, Fovathan 80WP. Bà con có thể sử dụng để phun phòng hoặc trừ bệnh ngay khi nấm hại vừa phát sinh.
