Nếu phát hiện cây cao su có thân, cành bị nứt, từ vết nứt có mủ chảy rỉ ra với màu nâu đặc trưng thì rất có thể, cây đã bị nhiễm bệnh nứt vỏ xì mủ. Bệnh nứt vỏ trên cây cao su làm mất diện tích vỏ cạo, làm giảm sản lượng mủ, khiến cây sinh trưởng chậm lại và có thể bị chết.
Mời bà con cùng Việt Thắng tìm hiểu tác nhân, triệu chứng của bệnh nứt vỏ trên cây cao su và các biện pháp phòng trị qua bài viết sau đây.
Tìm hiểu bệnh nứt vỏ trên cây cao su
1. Tác nhân gây bệnh nứt vỏ cao su
Tác nhân gây bệnh nứt vỏ trên cây cao su là do nấm Botriodyploidia theobromae gây ra. Đây là loại nấm ký sinh và hoại sinh luôn có sẳn trong đất, xác bã thực vật và phần ngoại bì của vỏ cây.
2. Điều kiện phát sinh phát triển bệnh nứt vỏ ở cây cao su
– Nấm hình thành bào tử trên bề mặt của vết bệnh và phát tán nhờ gió, mưa, côn trùng,… và nhiễm vào cây ký chủ (chủ yếu qua vết thương cơ giới).
– Nấm hoạt động mạnh vào giai đoạn mùa mưa, do nấm cần ẩm độ cao, trong mùa khô nấm tồn tại ở dạng tiềm sinh, đồng thời ký sinh trên nhiều loại cây trồng khác, tấn công hầu hết các bộ phận của cây,…
– Trong quá trình sống ký sinh và hoại sinh, nấm tiết ra cellulase (ß-glucosidase) để phân hủy cellulose và hemicellulose của mô gỗ.
3. Triệu chứng cây cao su bị bệnh nứt vỏ
Triệu chứng bệnh rất đa dạng tùy thuộc vào giai đoạn tuổi cây, vị trí trên thân và đặc điểm của dòng vô tính.
– Đối với cây có phần vỏ đã hóa nâu, triệu chứng ban đầu là những mụn nhỏ kích thước 1 – 2 mm, sau đó các mụn này liên kết lại với nhau tạo thành từng cụm mụn với diện tích 4 – 5 cm2 hoặc phát triển ra toàn bộ thân cành.
– Lớp ngoại bì bong tróc ra khỏi vỏ, phần trung bì và nội bì trở nên cứng và dày hơn. Sau khi nấm xâm nhập vào trung bì và nội bì một thời gian dài sẽ gây ra những vết nứt, đôi khi có mủ rĩ ra từ những vết nứt, trên thân cây bị bệnh đôi khi xuất hiện các chồi.
– Khi cây bị hại nặng sẽ dẫn đến mất diện tích vỏ cạo cũng như làm giảm sản lượng qua việc thu hẹp vùng huy động mủ, cũng như hệ thống vòng ống mủ.
– Hậu quả lớn nhất do bệnh gây ra khi nấm đã xâm nhiễm vào sâu bên trong phần nội bì, dẫn đến khô mặt cạo.
Biện pháp phòng trừ bệnh nứt vỏ trên cây cao su
1. Biện pháp canh tác
– Thường xuyên kiểm tra để phát hiện bệnh kịp thời.
– Hạn chế vết thương cơ giới.
– Vệ sinh cỏ dại để tạo sự thông thoáng trong vườn.
– Trong trường hợp cây đã bị bệnh nứt vỏ, để hạn chế lây lan từ cây bệnh sang cây khác nên nhúng dao cạo vào dung dịch thuốc đặc trị trước khi cạo cây kế tiếp.
2. Biện pháp hóa học
– Sử dụng một trong các loại thuốc chứa hoạt chất Metalaxyl, Mancozeb (Fovathane 80WP), Hexaconazole (A-V-T Vil 5SC), Propiconazole kết hợp chất bám dính nồng độ 1% hoặc thuốc phối trộn 2 loại hoạt chất Metalaxyl + Mancozeb (Rorigold 720WP) + chất bấm dính nồng độ 1%.
– Trước khi xử lý thuốc hóa học nên nạo lớp tế bào chết bên ngoài nhằm giúp tăng hiệu lực của thuốc trị bệnh.